Bạn đang muốn tìm hiểu chi tiết vê máy bơm ly tâm? cấu tạo nguyên lý hoạt động cũng như ứng dụng thực tế cảu máy bơm ly tâm trong từng lĩnh vưc cụ thể? Hanke xin chia sẽ cùng bạn thông tin chi tiết bên dưới đễ bạn hiểu rõ hơn về dòng máy bơm ly tâm
Bơm ly tâm là loại bơm phổ biến sử dụng trong dân dụng và công nghiệp, có thể bơm được nhiều loại chất lỏng khác nhau như nước ngọt, nước biển, dầu, chất nhờn, các hóa chất, hỗn hợp có lẫn chất rắn…
Cụ thể máy máy bơm ly tâm là gì ? Thông số kỹ thuật và nguyên lý hoạt động của máy bơm ly tâm? Ưu nhược điểm của bơm ly tâm là gì?
HANKE xin chia sẽ cùng bạn đọc quan tâm chi tiết về máy bơm ly tâm
Bơm ly tâm là gì?
Máy bơm ly tâm là loại máy bơm hoạt động nhờ vào lực ly tâm, tạo ra dòng chảy thông qua cánh quạt của máy. Là loại máy bơm thuỷ lực cánh dẫn, hoạt động trên nguyên tắc của lực ly tâm, chiến lực thuỷ động của dòng chảy ra nhờ cánh quạt cơ năng của máy.
Theo đó, nước được đem vào tâm quay của cánh bơm và nhờ lực ly tâm, và đã được đẩy văng ra mép cánh bơm.
Sự phối hợp giữa lưu lượng, áp suất, tần suất trọng lực và trọng lượng riêng của chất lỏng tạo thành động năng khiến nước chuyển động hút – đẩy.
Tiếng Anh, máy bơm ly tâm được gọi là Centrifugal pumps.
Cấu tạo bơm ly tâm
Hiện nay, với sự phát triển của công nghệ hiện đại, máy bơm ly tâm được thiết kế tối ưu, nâng cao hiệu năng hoạt động, có cấu tạo đơn giản hóa, dễ dàng tháo lắp bảo trì và vận hành, để đáp ứng được nhiều ứng dụng bơm khác nhau.
Về cơ bản, bơm ly tâm được cấu thành từ các bộ phận sau:
Cấu tạo bên ngoài: Buồng bơm và động cơ điện ( Motor bơm )
– Đầu bơm hay buồng bơm có phần Vỏ bên ngoài. Thường được làm bằng gang có chức năng bảo vệ các chi tiết, bộ phận thủy lực của bơm.
– Động cơ điện được dùng để cung cấp năng lượng cho máy bơm.
Bên trong có: Bánh công tác – Cánh quạt – Trục bơm – Bộ phận dẫn hướng vào – Bộ phận dẫn hướng ra – Ống hút và ống đẩy
Mỗi bộ phận có chức năng và nhiệm vụ hoạt động khác nhau:
Motor: Chuyển điện năng thành cơ năng và kéo buồng bơm hoạt động
Bánh công tác: Hay còn được gọi là cánh bơm ly tâm, được làm từ chất liệu gang và thép dựa trên phương pháp đúc chính xác nên rất cứng. Là phần chuyển động chính trong buồng bơm, để đẩy chất lỏng đi ra khỏi buồng. Chúng thường có cấu tạo gồm 3 dạng chính: Cánh hở hoàn toàn – Cánh mở 1 phần – Cánh kín
Trục bơm: Được chế tạo bằng thép kim loại, liên kết trực tiếp với trục motor. Dẫn động trực tiếp lên bánh công tác. Trục bơm và bánh công tác + cánh quạt được giữ cố định với nhau bằng then cài, bulông…
Bộ phận dẫn hướng vào: Hay còn gọi là cửa hút, được nối với phần ống hút để dẫn chất lỏng đi vào buồng bơm
Bộ phận dẫn hướng ra: Hay còn gọi là cửa xả, thường có hình dạng xoắn ốc theo chiều quay của cánh quạt, nhiệm vụ của chúng là đưa chất lỏng ra khỏi buồng bơm
Ống hút và ống đẩy: Các phụ kiện kết nối với bộ phận dẫn hướng. Chúng thường có cấu tạo từ gang, sắt, inox hoặc là ống PVC…
Cánh quạt bơm ly tâm
Nói đến cánh quạt bơm ly tâm là một câu chuyện dài. Từ lúc ra đời đến giờ, chúng được cải tiến, thay đổi với nhiều hình dáng khác nhau. Ban đầu, chúng có các hình dáng như:
Cánh kín – Cánh xoáy – Cánh cắt – Ngoài ra, chúng còn có loại:
Cánh cuốn – Cánh tầng
Mỗi loại có ưu nhược điểm và phù hợp với từng mục đích sử dụng hay môi chất khác nhau.
Ví dụ như: Cánh kín thì chuyên dùng cho các chất lỏng có độ nhớt thấp và không có chất rắn tạp như: nước sạch, nước sản xuất,…
Cánh cắt thì chuyên dùng cho nước có lẫn tạp chất rắn, mảnh như: nước thải chưa xử lý, nước sông, suối,…vì cánh cắt có khả năng cắt nhỏ vật thể lẫn trong nước…
Nguyên lý hoạt động của bơm ly tâm
- Trước khi máy bơm ly tâm hoạt động, cần mồi bơm bằng cách làm cho thân bơm và ống hút có chứa đầy chất lỏng.
- Máy bơm ly tâm hoạt động, bánh công tác sẽ quay, các chất lỏng ở trong bánh công tác sẽ bị văng ra ngoài nhờ tác dụng ở lực ly tâm. Chất lỏng sẽ theo các máng dẫn, đi vào ống đẩy có áp suất cao. Đây được gọi là quá trình đẩy của bơm.
- Cùng lúc đó, ở lối vào của bánh công tác tạo ra vùng chân không, tác dụng của áp suất trong bể chứa lớn khiến các chất lỏng ở bể hút liên tục bị đẩy vào theo đường ống hút. Đây được gọi là quá trình hút của bơm.
- Quá trình hút và đẩy của bơm ly tâm diễn ra liên tục, tạo ra dòng chảy liên tục qua bơm. Bộ phận dẫn hướng ra nhằm dẫn chất lỏng từ bánh công tác ra ống đẩy và giúp chất lỏng chảy qua ống đẩy được ổn định, điều hoà.
Đường đặc tính của bơm ly tâm
Đường đặc tính của bơm ly tâm được hiểu là một biểu đồ hiệu suất vận hành bơm. Nó thể hiện các thông số biến đổi theo những điều kiện vận hành khác nhau như:
Cột áp – Lưu lượng
Thông số kỹ thuật đường đặc tính của máy bơm nói chung và bơm ly tâm nói riêng tương đối quan trọng, Căn cư vào đường đặc tính chúng ta có thể lựa chọn được loại máy bơm phù hợp với hệ thống. Thông qua các chỉ số như lưu lượng, hiệu suất, cột áp từng thời điểm…
Mặt khác, dựa vào đường đặc tính này, các kỹ sư vận hành có thể dễ dàng kiểm tra, bảo trì bảo dưỡng cho máy bơm mà không phải dựa vào lịch định kỳ.
Dựa vào đường đặc tuyến, chúng ta có thể lên kế hoạch vận hành theo điều kiện môi trường hay tình hình của hệ thống
Phân loại các loại bơm ly tâm thông dụng hiện nay
Bơm ly tâm được phân thành nhiều loại khác nhau dựa trên hình dáng, đặc tính:
Theo hình dạng buồng bơm: Thì có bơm hình xoắn ốc, bơm khuếch tán.
Theo cột áp: Có bơm thấp áp, trung áp và cao áp.
Theo vị trí trục bơm: Có máy bơm trục đứng, máy bơm trục ngang.
Theo hệ số tỷ tốc: Bơm tỷ tốc thấp, cao, trung bình và bơm tỷ tốc chéo.
Trong thực tế, chúng ta thường chọn bơm theo vị trí trục. Tức là: Máy bơm ly tâm trục đứng và trục ngang. Vì sao? Vì chúng ảnh hưởng nhiều nhất đến sơ đồ đường ống hay bản vẽ thiết kế hệ thống của chúng ta.
Máy bơm ly tâm trục đứng
Bơm ly tâm trục đứng được thiết kế với động cơ nằm trên đỉnh, hoạt động tản nhiệt tốt. Ngoài ra, chúng hạn chế được các rủi ro về rò rỉ hay gây ấm nguồn chất lỏng qua buồng bơm. Mặt khác, chúng giải quyết được vấn đề về vị trí, không gian lắp đặt nữa.
Do đó, có thể nói đây là dòng máy được lựa chọn sử dụng nhiều nhất trong các công trình xây dựng, bơm sinh hoạt cho các chung cư cao tầng, bơm tưới tiêu, trồng trọt trong sản xuất công nghiệp vì khả năng đẩy nước lên cao.
Một số hãng bơm ly tâm trục đứng có xuất xứ từ EU mà các bạn có thể tham khảo như: CAPRARI, SALVATORE ROBUSCHI… có chất lượng cao, đáp ứng được mọi tiêu chí khắt khe của nhiều ngành công nghiệp tại Việt Nam.
Bơm ly tâm trục ngang
Bơm ly tâm trục ngang là dòng máy bơm được thiết kế kiểu nằm ngang, cũng có các bộ phận tương tự như các loại máy ly tâm khác.
Ưu điểm là hoạt động êm ái, khi quá nhiệt thì có chế độ tự ngắt, đảm bảo sự thoải mái, an toàn.
Máy thích hợp khi lựa chọn sử dụng cho hệ thống máy bơm nước sạch, hệ thống điều hòa không khí, nhà mát, cấp và xử lý nước,..
Hiện nay, dòng máy bơm ly tâm trục ngang của các thương hiệu như CAPRARI, SALVATORE ROBUSCHI, SCHURCO SLURRY… đang được nhiều khách hàng sử dụng.
Ưu nhược điểm của bơm ly tâm
Ưu điểm
Máy bơm được nhiều loại chất lỏng như nước, hóa chất, dầu ( kể cả hỗn hợp chất lỏng và rắn).
Kết cấu nhỏ gọn, nhẹ, chắc chắn.
Các bộ phận của máy có thể lắp đặt, tháo lắp dễ dàng.
Làm việc trong cường độ cao nhưng vẫn đảm bảo an toàn.
Phạm vi sử dụng lớn và năng suất cao.
Nhược điểm
Không có khả năng tự hút nước nên phải mồi nước thì mới hoạt động.
Kích thước đường ống hút của máy lớn.
Khi hiệu suất máy bơm giảm, độ nhớt của chất lỏng tăng.
Số vòng quay nhỏ nên sẽ cho hiệu suất thấp.
Giá thành khá cao.
Ứng dụng bơm ly tâm
Trên thực tế, bơm ly tâm là sự lựa chọn tối ưu và phổ biến nhất cho quá trình vận chuyển những loại chất lỏng có độ nhớt thấp như nước ngọt, nước biển, chất lỏng… Dòng bơm này có thể sử dụng trong hệ thống không yêu cầu cột áp cao nhưng cần phải có lưu lượng đều và lớn, nên được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực dưới đây:
Ứng dụng cho quá trình bơm nước, cấp và thoát nước, xử lý nước thải, bơm ao hồ thủy lợi, phòng chống lũ lụt… phục vụ cho việc tưới tiêu, trồng trọt nông nghiệp,…
Sử dụng trong các hệ thống phun nước chữa cháy hoặc để lưu thông nước nóng, hệ thống làm mát trong các phòng làm lạnh,…
Sử dụng nhiều trong hệ thống động lực tàu thủy.
Sử dụng trong lĩnh vực Dầu mỏ, năng lượng: trong các nhà máy lọc hóa dầu, nhà máy nhiệt điện,,..
Các ngành công nghiệp hóa chất như: hóa chất, sơn, dược phẩm, sản xuất thực phẩm và đồ uống và tinh chế đường.
Một số lưu ý khi sử dụng máy bơm ly tâm:
– Khi mua bơm, phải chọn bơm theo đúng những yêu cầu về thông số kỹ thuật.
– Trang bị các thiết bị đo áp suất, đo chân không, van một chiều,… để làm việc hiệu quả hơn.
– Trước khi khởi động máy, nên kiểm tra lại động cơ, các mối ghép, dầu bôi trơn rồi mới bắt đầu đổ chất lỏng để mồi bơm.
– Sau khi khởi động, nên đợi đến khi động cơ được ổn định mới mở khóa ở ống đẩy.
– Trong lúc máy đang hoạt động, nên thường xuyên quan sát đồng hồ đo và nghe âm thanh của động cơ để kịp thời phát hiện những dấu hiện bất thường và giải quyết.
– Nếu thấy chất lỏng không lên, lên không đều, lên quá ít cần lập tức kiểm tra lại.
– Trước khi tắt máy, nên đóng khóa của ống đẩy.
>>> Tham khảo thương hiệu máy bơm ly tâm nổi tiếng hàng đầu thế giới